Gemeenten zijn niet of nauwelijks bezig met de inzet van eHealth toepassingen voor hun taken op het gebied van preventie, ondersteuning en zorg. Sommige gemeenten zien wel mogelijkheden voor digitale toepassingen bij de uitvoering van hun decentralisatietaken, maar worstelen met hun rol in samenwerking met andere stakeholders. Dit blijkt uit het “Rapport eHealth en gemeenten” van de Digitale Steden Agenda (DSA), Zorgende Stad op basis van een enquête onder 15 gemeenten. De Zorgende Stad gaat samen met landelijke partijen aan de slag om gemeenten voor te lichten en handvaten te bieden om de mogelijkheden van eHealth toepassingen wel te benutten.

De Zorgende Stad (onderdeel van de Digitale Steden Agenda), heeft in samenwerking met de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (RVZ)* eind 2014 een enquête gehouden over eHealth bij gemeenten. Vijftien gemeenten hebben de vragenlijst ingevuld, dit zijn veelal gemeenten die interesse hebben getoond in eHealth. De resultaten staan in het “Rapport eHealth en gemeenten” opgesteld door Yvonne Sprick en Hans Haveman van de DSA.

Doel van het onderzoek

Doel van het onderzoek was tweeledig. Enerzijds het leveren van input voor het advies van de RVZ over consumenten eHealth, dat in april wordt verwacht en anderzijds het leveren van input voor activiteiten van de DSA Zorgende Stad in 2015.

Weinig aandacht voor eHealth

Uit het onderzoek blijkt dat gemeenten nog weinig aandacht hebben voor digitale toepassingen zoals eHealth, zowel in de praktijk als in beleidsdocumenten. De drie decentralisaties eisen veel aandacht op. Als gemeenten betrokken zijn bij digitale toepassingen in preventie, ondersteuning en zorg betreft het vooral het (tijdelijk) stimuleren van initiatieven. Vooral digitale toepassingen, die het inschakelen van maatschappelijke hulpsystemen vergemakkelijken, wordt op dit moment gefinancierd door een aantal gemeenten.

Decentralisaties

De gemeenten zijn er overigens wel van overtuigd dat digitale toepassingen zoals eHealth de decentralisaties goed zouden kunnen ondersteunen. Voorkomen van eenzaamheid, het versterken van zelfredzaamheid van kwetsbare burgers zoals mensen met psychiatrische problemen, digitale ondersteuning van mantelzorgers en matchen van vrijwilligers met hulpvragers worden in dit kader vaak genoemd. Met als aanname dat hiermee het beroep op de gemeentelijke ondersteuning wordt beperkt omdat de onderlinge hulp van burgers wordt bevorderd én als er professionele hulp nodig is, dit efficiënter kan.

Rol van de gemeente

Gemeenten kiezen verschillende rollen en zoeken naar de juiste rol met meer (stimuleren) of minder (faciliteren) invloed van de gemeente. Geen enkele gemeenten ziet voor zichzelf een regisserende rol. Samenwerking met andere partijen zoals zorgverzekeraars, zorg- en welzijnaanbieders is van belang.

Wat gaat er nu gebeuren?

De DSA Zorgende Stad pakt in haar werkprogramma 2015 de aanbevelingen voorlichting aan gemeenten en verspreiden van goede voorbeelden op. Dit doet ze samen met ZONMW en ECP die in opdracht van het ministerie VWS en EZ taken hebben in het landelijke doorbraakproject “De zorg ontzorgd”.

Bekijk het Rapport eHealth en gemeenten

* De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) en de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) zijn per 1 januari 2015 samengevoegd tot de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RV&S).